Statement of Purpose - Niyet Mektubu (Akademik)

Geçen yıl bu zamanları hatırlıyorum da, her şey gözümde büyüyor, nereden başlayacağımı bilemiyordum ve ne yapacağım diye düşünmekten başıma ağrılar giriyordu.

Bu blogu açma sebeplerimden bir tanesi de kendi geçtiğim yollarda edindiğim tecrübeleri sizlere aktarmaya çalışmak; bir kişiye bile yardımı olursa ne mutlu bana! Şimdi konuya geçelim isterseniz.

Niyet Mektubu Nedir?

Niyet mektubu/Amaç mektubu ya da İngilizce "Statement of Purpose" aslında sizin detaylı bir hikayeniz. Kim olduğunuz, motivasyonlarınız, aldığınız eğitim, ilgi alanlarınızı yani kendinizi anlattığınız, başvurduğunuz yer için uygun olduğunuzu gösterdiğiniz ve tabii neden oraya başvurduğunuzu açıkladığınız yazıdır.

Nereden Başlayacağım?

Bildiğiniz yerden arkadaşlar. :) Haftalarca "Bu sefer yazacağım" diye oturup tek kelime bile yazamadan bilgisayarın başından o kadar çok kez kalktım ki, artık bunları rahatlıkla söyleyebiliyorum. Bildiğiniz yerden başlayın. İlk paragrafı ya da giriş cümlesini hemen bulmak zorunda değilsiniz. Aklınıza gelen, açıklayabileceğinizi düşündüğünüz ilk şeyi yazmaya başlayın. Daha sonra elinizde paragraflar biriktikçe bunları derleme toplama aşamasına geçiş yapabilirsiniz.

Ne kadar uzun yazmalıyım?

Genellikle başvuracağınız yerler kriterleri arasında mutlaka "maksimum 750 kelime / 1 Word sayfası" gibi kısıtlamaları belirtiyorlar. Belirtilmemişse de ben olsam 1.5 sayfayı ve 750 kelimeyi pek geçmezdim, ama tabii başvurduğunuz yer 1500 kelime istiyorsa yazın gitsin!

Nelerden Bahsetmeliyim?

Ben bu işin uzmanı değilim, sadece tecrübelerimi paylaşabilirim; o yüzden yazdığım hiçbir şey yapılması zorunlu ya da olmayan şeyler değil; sadece kendi fikirlerim.

Kolaylık olması için kendi mektuplarımda kullandığım bazı stratejileri maddeler halinde açıklayacağım:

1)Giriş: Burası muhtemelen en son yazacağınız kısım olabilir, en azından benim öyle olmuştu. Giriş cümlesini aradığım saatler yerine oturup kalanını yazsaymışım her şey daha kolay olurmuş diyorum şimdi dönüp baktığımda. Girişte ilk cümlelerin niyetinizi açıkça ifade etmesi gerekiyor. "Merhaba ben şu kişiyim, buraya başvuruyor ve bu mektubu bunun için yazıyorum" "Buraya başvurmaktan mutluluk duyuyorum" gibi ifadeler yer alabilir (Tabii bunları İngilizce düşünüp Türkçe'ye çevirince biraz saçma oldu ama umarım anlaşılmıştır.)

2)Açılış: İlk cümleden sonra çok kısa kendinizi anlatmanızı, bugüne nasıl geldiğinizi, varsa hayatınızda bir dönüm noktasını belirtmenizi tavsiye ederim. "Çocukluğumdan beri bilim insanı olmak istiyordum" dünyanın en yaygın klişelerinden birisi olabilir ama mesela ben 4 yaşında okuma yazmayı öğrenmiştim ve o günden beri okuyor olduğumu, daha da okumak istediğimi belirtmiştim :)

3)Ana Hatlar: Burada artık asıl kısım başlıyor. Yer alması gereken başlıkları özetlemek gerekirse:

• Üniversite eğitimi: Aldığınız eğitimi belki sadece bir ya da iki cümleyle özetleyin.

• (varsa) stajlar: Hangi hocayla hangi alanlarda çalıştığınızı ve edindiğiniz spesifik tecrübeleri belirtin.

• Akademik ilgi alanlarınız: Çalışmak istediğiniz varsa spesifik alanları açıklayın ve neden bu konularda heyecanlı/motive olduğunuzu anlatın.

• Sahip olduğunuz alan dışı deneyimler: Belki bir iş tecrübesi ya da hayatınızda önemli bir olayın akademik seyrinize katkısı olmuştur, bunu belirtebilirsiniz.

• (varsa) farklı dersler: Biyoloji okumuş olabilirsiniz ama aldığınız bambaşka bir ders sizin eleştirel düşünme yetinizi artırmış, size yeni bir ufuk açmış olabilir; bu gibi şeyleri belirtin.

not: her maddeyi tek tek yazmak yerine, hikaye anlatır gibi, olayları birbirleri ile ilişkilendirerek anlatmanız kesinlikle daha doğru bir tavır olacaktır.

4)Neden?: Burası başvurduğunuz yerin sizden beklediği bir kısım. Genellikle "neden bu okul", "neden bu bölüm/program", "neden bu ülke" gibi sorulara cevap vermeniz bekleniyor. Buna ek olarak özellikle laboratuvar araştırması yapacağınız bir bölümdeyseniz çalışmak isteyebileceğiniz araştırma gruplarını yazınıza eklemeniz pozitif bir durum oluşturabilir. Onun dışında çalışması ilginizi çeken bir hocayı yazınızda belirtmenizde hiçbir sakınca yok bence :)

5)Kapanış: Aslında bu kısmı oldukça basit tutmakta yarar var. Yazınızı okuyup değerlendiren kişiye ilgisi ve zaman ayırdığı için teşekkür, en kısa zamanda haber almayı umduğunuza dair bir cümle, saygılar ve kapanış! :)

Ek: Biliyorum, SoP yazmaya gelince konu her kafadan bir ses çıkıyor. İşte bu şu kadar önemli, reddedilmek de kabul almak da buna bağlı, çok yaratıcı olmak lazım, farklı olmak lazım...

Elbette onlarca başvuru arasından farklı olup sıyrılmaya çalışmak içgüdüsel ve yanlış olmayan bir şey. Ancak kendi fikrimce şunu da söylemem gerekir ki bu farklı olma durumu üzerinde düşünüp parlak bir fikir ortaya atıp bir anda bütün dengeleri değiştirdim! moduna girmekle olacak iş değil. Kaldı ki, derli toplu ve dolu dolu bir yazının çok negatif duracağını da sanmıyorum.

Rekabetin yoğun olduğu yerlerde, kendinizi gerçekten farklı olarak ön plana çıkarmaya çalışmanızı öneriyorum naçizane; yazılan birkaç cümle kimseyi bir anda bambaşka birisine dönüştüremez.

Ek 2: Mutlaka ama mutlaka yazınızı en az 3 kişiye okutup feedback isteyin. Bu gerek içerik hakkında olabilir gerekse basit yazım kuralları olabilir. Bir de eğer varsa okulunuzda bu işle uğraşan profesyonellerden destek alın. Örneğin Boğaziçi Üniversitesi Kariyer Merkezi sonbahar dönemi Ekim-Kasım aylarında seminerler veriyor ve SoP hakkında yardımcı oluyorlar. Siz de kendi okulunuza sorabilir, yoksa online çözümler arayabilirsiniz.

Sevgilerim, çiçek ve böceklerimle,

Ezgi